GÅ‚ównymi cechami zaburzeÅ„ ze spektrum autyzmu (ASD) sÄ… problemy z komunikacjÄ… spoÅ‚ecznÄ… i interakcjÄ….
Objawy ASD u dzieci w wieku przedszkolnym:
-
opóźnienie rozwoju mowy (na przykÅ‚ad mówienie mniej niż 50 różnych sÅ‚ów w wieku dwóch lat) lub w ogóle brak mówienia
-
czÄ™ste powtarzanie ustawionych sÅ‚ów i fraz
-
mowa, która brzmi bardzo monotonnie lub pÅ‚asko
-
preferujÄ… komunikacjÄ™ za pomocÄ… pojedynczych sÅ‚ów, mimo że potrafiÄ… mówić w zdaniach
​
​
Komunikacja i dotyk:
-
nie reaguje na wezwanie ich imienia pomimo normalnego słuchu
-
odrzucanie przytulenia zainicjowanego przez rodzica lub opiekuna (mimo że same mogą inicjować przytulanie)
-
reaguje wyjÄ…tkowo negatywnie, gdy ktoÅ› prosi o coÅ›
​
Interakcja:
-
nie bÄ™dÄ…c Å›wiadomymi osobistej przestrzeni innych osób lub bÄ™dÄ…c wyjÄ…tkowo nietolerancyjnymi wobec ludzi wchodzÄ…cych w ich wÅ‚asnÄ… przestrzeÅ„ osobistÄ…
-
małe zainteresowanie interakcją z innymi ludźmi, w tym dziećmi w podobnym wieku
-
nie cieszÄ… siÄ™ sytuacjami, które lubiÄ… wiÄ™kszość dzieci w ich wieku, takimi jak urodziny
-
wolą grać samotnie, niż prosić innych, aby z nimi grali
-
rzadko kiedy używa siÄ™ gestów lub mimiki twarzy podczas komunikowania siÄ™
-
unikanie kontaktu wzrokowego
​
Zachowanie
-
powtarzajÄ…ce siÄ™ ruchy, takie jak trzepotanie rÄ™koma, koÅ‚ysanie siÄ™ w przód iw tyÅ‚ lub poruszanie palcami
-
bawiÄ…c siÄ™ zabawkami w powtarzalny i niewyobrażalny sposób, np. blokujÄ…c bloki wedÅ‚ug wielkoÅ›ci lub koloru, zamiast używać ich do budowania czegoÅ›
-
wolą mieć znaną rutynę i bardzo się denerwować, jeśli nastąpią zmiany w tej rutynie
-
o silnej lub nielubianej pewnej żywności opartej na teksturze lub kolorze żywności tak samo jak o smaku
-
nietypowe zainteresowania zmysłowe - na przykład dzieci z ASD mogą niewłaściwie pociągać zabawki, przedmioty lub osoby
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
Objawy ASD u dzieci w wieku szkolnym
JÄ™zyk mówiony
-
wolÄ… unikać używania jÄ™zyka mówionego
-
mowa, która brzmi bardzo monotonnie lub pÅ‚asko
-
mówienie wyuczonymi zwrotami, zamiast skÅ‚adać pojedyncze sÅ‚owa w celu tworzenia nowych zdaÅ„
​
Odpowiadanie innym
-
przyjmowanie mowy ludzi dosłownie i niemożność zrozumienia sarkazmu, metafor czy postaci mowy
-
reaguje wyjÄ…tkowo negatywnie, gdy ktoÅ› prosi o coÅ›
​
Interakcja z innymi
-
nie bÄ™dÄ…c Å›wiadomymi osobistej przestrzeni innych osób lub bÄ™dÄ…c wyjÄ…tkowo nietolerancyjnymi wobec ludzi wchodzÄ…cych w ich wÅ‚asnÄ… przestrzeÅ„ osobistÄ…
-
maÅ‚e zainteresowanie interakcjÄ… z innymi ludźmi, w tym dziećmi w podobnym wieku, lub z kilkoma bliskimi przyjacióÅ‚mi, pomimo prób nawiÄ…zania przyjaźni
-
nie rozumiejÄ…c, w jaki sposób ludzie normalnie wchodzÄ… w interakcjÄ™ spoÅ‚ecznÄ…, np. witajÄ… ludzi lub życzÄ… im pożegnania
-
nie sÄ… w stanie dostosować tonu i treÅ›ci swoich wypowiedzi do różnych sytuacji spoÅ‚ecznych - na przykÅ‚ad bardzo formalnie wypowiadajÄ…c siÄ™ na przyjÄ™ciu, a nastÄ™pnie rozmawiajÄ…c z zupeÅ‚nie obcymi osobami w znajomy sposób
-
nie cieszÄ… siÄ™ sytuacjami i czynnoÅ›ciami, którymi cieszy siÄ™ wiÄ™kszość dzieci w ich wieku
-
rzadko kiedy używa siÄ™ gestów lub mimiki twarzy podczas komunikowania siÄ™
-
unikanie kontaktu wzrokowego
Zachowanie
-
powtarzajÄ…ce siÄ™ ruchy, takie jak trzepotanie rÄ™koma, koÅ‚ysanie siÄ™ w przód iw tyÅ‚ lub poruszanie palcami
-
grajÄ…c w sposób powtarzalny i bez wyobraźni, czÄ™sto wolÄ… bawić siÄ™ przedmiotami niż ludźmi
-
rozwijanie wysoce specyficznego zainteresowania określonym przedmiotem lub działaniem
-
wolą mieć znaną rutynę i bardzo się denerwować, jeśli zachodzą zmiany w ich normalnej rutynie
-
o silnej lub nielubianej pewnej żywności opartej na teksturze lub kolorze żywności tak samo jak o smaku
-
nietypowe zainteresowania zmysłowe - na przykład dzieci z ASD mogą niewłaściwie pociągać zabawki, przedmioty lub osoby
​
​
​
​
​
​